Geschiedenis EK voetbal

Het idee om een Europees eindtoernooi te organiseren kwam tot stand vanuit de Franse voetbal federatie. Henri Delaunay was de man met het idee en hij was werkzaam als secretaris generaal van de Franse voetbal federatie. Hij had het idee al in 1927 maar het eerste toernooi zou pas starten in 1958. Tragisch genoeg was Henri Delaunay toen al drie jaar overleden en om hem, als bedenker van het toernooi te eren, is de EK trofee naar hem vernoemt. In de beginjaren van het EK speelde de landen pas in de halve finale tegen elkaar op neutraal terrein, een gastland. In de ronden daarvoor speelde de landen een thuis- en een uitduel om te bepalen wie er door ging naar de volgende ronde. In principe had het EK maar 4 deelnemers. In 1960 was Frankrijk het eerste gastland waar de halve finales en finale zouden worden gespeeld. Uiteindelijk wist de Sovjet-Unie voor het eerst in de geschiedenis het EK te winnen door in de finale Joegoslavië te verslaan met 2-1 na verlening.

Pas in 1968 veranderde de opzet van het toernooi. Voor de kwalificatie introduceerde men voor het eerste poules waarin landen tegen elkaar moesten strijden in plaats van een knock-out fase. Er waren 8 poules van ieder 4 landen en de winnaar van de poule ging door naar de kwartfinale. Deze kwartfinale was een knock-out duel met een thuis- en een uitduel. De 4 landen die door deze knock-out fase kwamen mochten naar het EK. In 1968 was het gastland Italië en uiteindelijk won italic de finale door in een replay Joegoslavië met 2-0 te verslaan. Deze was nodig omdat de eerste finale in 1-1 was geëindigd en men nog geen wedstrijden besliste aan de hand van een strafschoppenserie.

De opzet van het toernooi is opnieuw gewijzigd in 1980 toen het gastland voor het eerst automatisch was geplaatst voor het eindtoernooi. In het verleden werd er gekeken naar welke 4 landen er over waren gebleven om vervolgens 1 van de 4 landen te selecteren als gastland. Ook het aantal deelnemers ging van 4 naar 8. Er deden inmiddels 31 landen mee aan de kwalificaties en er waren nu 7 poules waarvan de winnaar door ging naar het EK. Het EK van 1980 was in Italië waardoor Italië voor het eerst in de geschiedenis het gastland was dat zich niet hoefde te kwalificeren voor het eindtoernooi.

Door het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en Joegoslavië kwamen er plots een hoop onafhankelijke landen bij waardoor er tijdens de kwalificatie maar liefst 47 landen waren ingeschreven. Hierop besloot de UEFA het EK vanaf 1996 te vergroten van 8 naar 16 teams. Dit was ook het eerste EK dat de titel EURO 96, het woord EURO en jaartal, met zich mee kreeg. De 47 landen werden opgedeeld in 8 poules. De winnaars en nummers twee van de poule gingen door met uitzondering van de twee slechtste nummers 2 uit de poule. In dit geval was dat Ierland en Nederland. Deze twee landen zouden op neutraal terrein over één duel uit moeten maken wie er alsnog door zou gaan naar het EK. Nederland wist deze wedstrijd met 2-0 te winnen en was daardoor het 15^e land dat zich kwalificeerde. Gastland Engeland was automatisch geplaats voor het eindtoernooi.

In 2000, tijdens EURO 2000, waren er voor het eerst in de geschiedenis twee gastlanden dat een toernooi organiseerde. Dit waren Nederland en België. De kwalificatie voor het toernooi wijzigde hierdoor wat zorgde dat alleen poulewinnaars en de beste nummer 2 uit de poule zich automatisch kwalificeerde. De overige 8 nummers 2 uit de poule speelde een play-off (zowel thuis- als uitduel) om te bepalen wie er doorging naar het eindtoernooi.

Tijden EURO 2004 waren er inmiddels 50 landen die deel zouden nemen aan het kwalificatie toernooi. De UEFA besloot 10 poules te maken met 5 landen waarvan de winnaar zich automatisch zou kwalificeren voor het eindtoernooi in Portugal. De 10 nummers 2 zouden in een play-off strijden voor kwalificatie. Voor EURO 2008 wijzigde de kwalificaties weer omdat er weer twee gastlanden waren (Oostenrijk en Zwitserland). De UEFA besloot om 7 kwalificatie poules te maken waarvan de nummers 1 en 2 zich automatisch zouden kwalificeren. Er waren dus geen play-offs voor dit EK. Voor EURO 2012 waren er wel weer play-offs in het leven geroepen. Er waren 9 kwalificatie poules waarvan de winnaar zich automatisch kwalificeerde plus de beste nummer 2 van alle poules. De 8 overgebleven nummers 2 moesten in een play-off strijden voor de laatste 4 plekken.

Voor het eerst doen er op een EK 24 landen mee. Dit heeft vooral te maken met commerciële belangen zodat er meer voetbal op TV is. Daarnaast krijgen kleinere voetbal landen nu ook eens de mogelijkheid om zich te plaatsen voor een EK. Hierdoor waren de nummers 1 en 2 van elke kwalificatie poule plus de beste nummer 3 over alle poules automatisch gekwalificeerd voor het eindtoernooi. De overige 8 nummers drie uit de poule moesten in een play-off strijden om een plek op EURO 2016. Als we daarbij het gastland (Frankrijk) optellen dan komen we uit op 24 deelnemers.

Meer lezen over Euro2016

Inzetten op EURO 2016 kan via onderstaande bookmakers: